Trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đang đi sau một số nước về chi phí logistic (vận tải, lưu kho…) như Thái Lan, Malaysia, Singapore… Nguyên nhân thực sự của hiện trạng này chính là do chi phí vận tải quá lớn. Vậy Việt Nam cần học hỏi những điều gì từ các nước lãng giềng để giảm chi phí, cải thiện mức cạnh tranh của nền kinh tế đất nước.
Theo số liệu từ World Bank, chi phí logistic của nước ta đạt tới 20,9-25% GDP. Con số này cao hơn Thái Lan 6%, hơn Malaysia 12%, còn so với Singapore thì gấp tới 3 lần. Có thể thấy rằng, nguồn chi phí tiêu tốn này gây ra sức ép không nhỏ cho các doanh nghiệp nước ta, làm giảm sức cạnh tranh của các mặt hàng trong nước đối với các sản phẩm đến từ nước ngoài. Trong hoàn cảnh nền kinh tế đất nước ngày càng hội nhập sâu rộng thì việc giảm được chi phí logistic luôn là một vấn đề nóng.
Trong tổng chi phí phải tiêu tốn cho logistic ở nước ta, chi phí vận tải chiếm tới 50%, kho bãi chiếm 30%. Nguyên nhân dẫn đến chi phí vận tải chiếm tỉ trọng cao như vậy là do:
– Chất lượng các công trình giao thông chưa tốt dẫn tới tăng thời gian vận chuyển.
– Quy hoạch giao thông chưa hợp lý dẫn đến việc mức độ giao thoa của các tuyến vận tải lớn, giao thoa với nhiều khu dân cư.
– Nhiều công ty chưa cân đối được lượng hàng vận chuyển với số lượng xe nên chưa tận dụng hết được khả năng vận chuyển hàng.
– Nhiều doanh nghiệp chưa áp dụng các ứng dụng công nghệ vào vận tải như giám sát hành trình bằng GPS, phần mềm tính toán quãng đường vận chuyển.
– Chưa áp dụng thủ tục điện tử để giảm bớt thời gian, giảm chi phí lao động.
Để giải quyết những vấn đề tương tự như nước ta, các doanh nghiệp Thái Lan đã tiến hành bằng cách: mỗi khi cần giao hàng từ nhà máy đến doanh nghiệp, họ phải lập kế hoặc trước đó ít nhất một ngày với các tiêu chí như số xe cần huy động, lộ trình. Tất cả các công việc này đều được vạch ra rất chi tiết nhờ sự hỗ trợ của công nghệ. Bằng phương án này, chi phí mà các doanh nghiệp Thái Lan có thể giảm được tới 30%. Có thể thấy rằng người Thái rất chịu đầu tư cho công nghệ vì chỉ với một chi phí đầu tư nhỏ ban đầu sẽ mang lại nguồn lợi rất lớn.
Dù thực trạng mỗi quốc gia là khác nhau nhưng có thể thấy việc áp dụng những giải pháp của các doanh nghiệp Thái Lan tại nước ta hoàn toành khả thi. Tuy nhiên, việc giảm được chi phí logistic ngang bằng với các nước trong khu vực còn phụ thuộc rất nhiều vào các chính sách của Nhà nước. Vì vậy mong rằng việc thực hiện đồng bộ từ cả hai phía doanh nghiệp và nhà nước sẽ mang lại hiệu quả nhất định.
Văn phòng NSCL (tổng hợp)