Với việc chế tạo máy sấy cá dứa thay thế cho công đoạn phơi khô tự nhiên và đưa vào ứng dụng thành công tại huyện Cần Giờ, Đại học Nông Lâm TP. HCM đã giúp các cơ sở chế biến khắc phục những hạn chế của phương pháp phơi nắng truyền thống và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Sản phẩm cá Dứa một nắng là đặc sản của huyện Cần Giờ và được người tiêu dùng rất ưu chuộng. Với giá trị kinh tế cao, đây là một nguồn thu nhập lớn cho ngư dân và các cơ sở chế biến. Tuy vậy hiện nay các cơ sở chế biến khô cá Dứa trên địa bàn Cần Giờ hầu hết đều có quy mô nhỏ, làm khô cá bằng phương pháp phơi nắng thủ công dẫn đến những nhược điểm như diện tích sân phơi lớn, cần nhiều lao động, năng suất chế biến thấp, sản phẩm bị ảnh hưởng bởi môi trường.
Hệ thống máy sấy cá dứa (nguồn: internet)
Khoa Cơ khí – Công nghệ và Trung tâm Năng lượng và Máy nông nghiệp, Đại học Nông Lâm TP. HCM đã nghiên cứu chế tạo máy sấy cá dứa sử dụng năng lượng mặt trời. Nguyên lý được áp dụng là sấy xuyên khay và kết hợp đảo chiều không khí sấy. Khí nóng được hút từ các ống thu nhiệt bức xạ của mặt trời bằng quạt hút và đẩy đi qua bộ gia nhiệt bằng điện trở calorife. Bộ gia nhiệt sẽ được bật khi nhiệt độ khí hút vào không đạt đủ nhiệt độ yêu cầu. Khí nóng sau đó được đưa vào buồng sấy theo 2 hướng là từ trên xuống và từ dưới lên để đảm bảo quá trình sấy được đồng đều.
Đã được sử dụng tại Cơ sở chế biến cá khô Kim Yến (huyện Cần Giờ), những ưu điểm mà hệ thống sấy cá Dứa mang lại:
- Năng suất tối đa 100 kg/mẻ, hoạt động ổn định trong khoảng nhiệt độ sấy từ 40 – 50oC, dễ dàng trong vận hành, sử dụng.
- Sản phẩm sau sấy có chất lượng ổn định, độ trắng cao hơn sản phẩm phơi nắng, đạt tiêu chuẩn vi sinh, an toàn vệ sinh thực phẩm.
- Tận dụng được nguồn nhiệt bức xạ mặt trời.
- Sử dụng máy sấy sẽ không phụ thuộc vào thời tiết do có lắp đặt bộ gia nhiệt calorife phụ trợ.
- Không cần sân phơi, chỉ với diện tích nhỏ nhưng năng suất cao, các ống thu nhiệt có thể bố trí trên mái nhà với khả năng hấp thụ tia bức xạ lớn.
- Không tốn nhiều nhân công và chi phí sấy thấp.
- Dễ dàng vệ sinh thiết bị.
Theo ThS. Nguyễn Văn Chính (Phó trưởng phòng Kinh tế huyện Cần Giờ), hệ thống máy sấy cá Dứa rất phù hợp với hơn 60 cơ sở chế biến khô cá trên địa bàn huyện. Trong thời gian tới, huyện Cần Giờ sẽ tổ chức tập huấn, trình diễn công nghệ cho các hộ làm nghề khô cá đến tham quan, học hỏi và hỗ trợ cho các cơ sở có nhu cầu đầu tư máy sấy cá.
Văn phòng NSCL tổng hợp