Monozukuri – Kỹ thuật sản xuất kiểu Nhật Bản

Monozukuri là khái niệm nói đến kỹ thuật sản xuất theo kỹ năng kiểu Nhật, đòi hỏi làm ra cái gì đó đảm bảo chất lượng cao và đáp ứng yêu cầu khách hàng với niềm tự hào và sự trân trọng. Sản xuất kiểu Monozukuri phải đáp ứng nhu cầu cao về quẩn lý chất lượng theo 5S, QCD, Kaizen – cải tiến, quản lý chất lượng và nỗ lực cải tiến không ngừng.

Để làm ra sản phẩm, Monozukuri đề cao kỹ năng lao động bằng tay của con người trong quá trình sản xuất hơn những yếu tố khác. Lý do Monozukuri đề cao kỹ năng lao động do Monozukuri này bắt nguồn từ văn hóa sản xuất của Nhật Bản, là một sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại với quy trình sản xuất thủ công truyền thống Nhật Bản. Vì vậy, ở Nhật Bản, Monozukuri có thể hiểu là sản xuất với kỹ năng hoàn hảo, thường đề cập đến các kỹ thuật độc đáo hoặc kỹ năng trong một lĩnh vực cụ thể.

Về triết lý, Kỹ thuật sản xuất Monozukuri chú trọng đến hoạt động cải tiến và đặc biệt coi trọng Kaizen. Triết lý Kaizen tập trung vào việc cải thiện các hoạt động sản xuất của một Doanh nghiệp thông qua nỗ lực cải tiến của tất cả mọi người (công nhân, nhân viên quản lý các cấp). Đối với công ty sản xuất ô tô Toyota, Monozukuri là sản phẩm làm ra không phải do máy móc mà do con người tạo ra, và điều quan trọng là phải tạo ra một môi trường để con người có thể không ngừng đưa ra những ý tưởng mới cũng như liên tục cải tiến qui trình sản xuất.

• Làm gì để áp dụng thành công Monozukuri? – Doanh nghiệp cần tổ chức chặt chẽ và kỷ luật trong quá trình sản xuất – Cải tiến liên tục cho quá trình sản xuất đó

Nhằm chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của Nhật Bản về Monozukuri, từ năm 2005, khóa học Monozukuri – tạm dịch là Bí quyết thành công trong sản xuất và kinh doanh của Toyota đã lần đầu được tổ chức. Nhằm tạo cơ hội cho các doanh nghiệp cũng như sinh viên kỹ thuật Việt Nam, được tiếp cận và hiểu sâu hơn về Hệ thống sản xuất Toyota cũng như những bí quyết thành công của Tập đoàn Toyota. Từ đó, nâng cao năng lực sản xuất, nhằm tạo ra những sản phẩm, dịch vụ chất lượng nhất cho Việt Nam. Qua hơn 10 năm thực hiện, chương trình đã xây dựng được đội ngũ 8 giảng viên chuyên nghiệp,  tổ chức thành công 36 khóa học tại trường ĐHBKHN và TMV, cho tổng số 919 học viên, trong đó 562 học viên là các cấp quản lý của 119 doanh nghiệp trên toàn quốc, và hơn 357 sinh viên xuất sắc của các trường đại học kỹ thuật.

Không chỉ được chia sẻ tại Việt Nam, trên phạm vi khu vực, năm 2014 và 2015 đã diễn ra hai hội nghị về Monozukuri: Hội nghị Monozukuri khu vực châu Á – Đổi mới trong ngành công nghiệp ôtô; và Hội nghị khu vực châu Á năm 2015 với chủ đề “Create Innovation Together”. Các Hội nghị này được thiết kế để phổ biến khái niệm Monozukuri từ Nhật Bản đến với thế giới, với hy vọng rằng mọi quốc gia có thể cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.

Kinh nghiệm Nhật Bản cho thấy kỹ thuật sản xuất Monozukuri đặc biệt phù hợp với các Doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tại Nhật Bản. Do đó, với Việt Nam, Kỹ thuật sản xuất Monozukuri  có tiềm năng phù hợp với Doanh nghiệp vừa và nhỏ, khối doanh nghiệp chiếm số lượng rất lớn trong toàn ngành công nghiệp Việt Nam.

Văn phòng NSCL (tổng hợp)