Với nhu cầu tăng năng suất để tìm kiếm và cải thiện lợi nhuận, nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong ngành May mặc đã áp dụng rất nhiều phương pháp quản lý khác nhau nhằm nâng cao năng suất và chất lượng. Quản lý tinh gọn (Lean) là một trong những phương pháp rất hiệu quả. Việc áp dụng lean kết hợp với các phương pháp quản lý khác đã và đang thực sự mang lại kết quả rất đáng ghi nhận cho các doanh nghiệp tại Việt Nam.
| Nguyên nhân của việc có ít doanh nghiệp Việt Nam thành công khi áp dụng là do đa phần các công ty đều sử dụng nhưng không biết cách kết hợp thành một hệ thống. Các doanh nghiệp thường tập trung quá nhiều vào những thay đổi vật chất, sao chép một vài công cụ và những phương pháp của hệ thống mà không hiểu rằng, để áp dụng thành công phải có sự đầu tư nghiêm túc và xuất phát từ chính nhu cầu của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp hiểu sai lệch rằng, sa thải nhân viên là cách tiết kiệm chi phí. |
Một số kết quả áp dụng thành công Lean trong ngành May mặc tại Việt Nam
Tại Việt nam, theo Ông Nguyễn Khoa, Giám đốc BPI khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Damco/Maersk Việt Nam cho rằng 75% các công ty sản xuất đang xem xét áp dụng hoặc đang thực hiện Lean nhưng trong số đó chỉ có 2% là thực sự thành công. Vài năm trở lại đây, phong trào áp dụng và triển khai Lean tại Việt Nam có nhiều chuyển biến tích cực hơn thông qua các hoạt động của câu lạc bộ Lean6sigma network. Tuy nhiên, theo đánh giá việc áp dụng Lean thật sự có hiệu quả và được duy trì thường xuyên tại các doanh nghiệp có vốn 100% nước ngoài tốt hơn các loại hình doanh nghiệp khác.
- Nike là công ty áp dụng và triển khai Lean thành công nhất trong ngành may Việt Nam hiện nay. Nike thỏa thận với các nhà cung ứng của Nike trên toàn thế giới về yêu cầu triển khai Lean để đạt chi phí thấp nhất, chất lượng tốt nhất và giao hàng đúng hạn. Đặc biệt Nike chọn Việt Nam để thành lập NOS – trung tâm đào tạo và triển khai hệ thống Lean (NOS: Nike Operation System). Tại đây, các chuyên gia Lean của Nike tổ chức đào tạo huấn luyện Lean và liên tục cải tiến cho các nhà cung ứng của mình, đồng thời tư vấn triển khai Lean cũng như liên tục cải tiến cho các đơn vị trực thuộc Nike.
- Việt Tiến là đơn vị áp dụng LEAN từ năm 2007 và thất bại, không dừng lại, sang năm 2008 Việt Tiến lại tiến hành áp dụng LEAN lần 2 và bắt đầu thành công. Kết quả do áp dụng LEAN mang lại rất khả quan cho đơn vị: tiền lương công nhân tăng, giảm hàng lỗi, tiết kiệm mặt bằng để đầu tư thêm dây chuyền sản xuất mới mà không phải xây dựng nhà xưởng… Việc áp dụng công nghệ sản xuất mới theo phương pháp công nghệ Lean từ năm 2008 đến nay đã phát huy tác dụng làm cho năng suất lao động nâng cao rõ rệt, tăng bình quân 20% so với trước đây.
- Tại Tổng Công ty May Nhà Bè – CTCP (NBC), ngay trong năm 2013, đã triển khai đồng loạt Lean cho chủng loại sản phẩm Veston Nam, bước sang năm 2014, đơn vị này tiếp tục triển khai và hoàn thành cho tổ cắt, tạo sự đồng bộ trong sản xuất. Thời gian tới, NBC còn cải tiến rộng thêm những chủng loại sản phẩm khác như áo sơ mi, quần Jean, hàng knit,… Chính nhờ áp dụng Lean, năng suất toàn hệ thống của NBC tăng hơn 20% và điều quan trọng hơn là tạo sự cộng hưởng thi đua trong sản xuất của các đơn vị. Năng suất, chất lượng của từng chuyền đã được ổn định và kiểm soát qua từng giờ sản xuất. Thu nhập của người lao động tăng lên đáng kể. Đặc biệt từ khi áp dụng Lean, NBC đã giảm giờ làm cho công nhân 1h/ngày, được nghỉ chiều thứ 7 và tuyệt đối không phải làm ca, kíp..
- Tổng công ty may 10 sau khi áp dụng Lean, năng suất lao động tăng 52%, tỷ lệ hàng lỗi giảm 8%, giảm thời gian làm việc 1h/ngày, tăng thu nhập trên 10%, giảm chi phí sản xuất từ 5- 10%/năm.
- Tổng công ty may Hưng Yên khi áp dụng Lean cho 1 chuyền chỉ trong 3 tuần kết quả năng suất đã tăng 21%, cho thấy Lean là mô hình các doanh nghiệp may cần triển khai. -Tổng công ty may Việt Tiến đã khẳng định Lean giúp công ty năm 2013 tăng trưởng 14% so năm 2012. Tinh thần làm việc của công nhân tốt hơn, do họ có thời gian nhiều hơn để chăm sóc cho bản thân và gia đình, vào các buổi chiều công nhân còn chơi bóng chuyền, cầu lông ngay trong khuôn viên công ty, điều mà giờ đây nhiều doanh nghiệp may còn là mơ ước vì vào giờ đó vẫn còn phải tăng ca làm việc.
- Tổng công ty dệt may Hòa Thọ sau khi áp dụng Lean đã giảm lượng tồn kho trên chuyền từ 30 sản phẩm xuống còn 3 sản phẩm, hàng lỗi giảm từ 20% xuống còn 8%, không cần làm thêm giờ mà thu nhập bằng như khi tăng ca. Sau khi áp dụng ở 3 nhà máy thuộc Tổng Công ty Dệt May Hòa Thọ, đầu năm 2014, Công ty CP May Hòa Thọ (Duy Xuyên) đã đầu tư chuyển đổi toàn bộ 8 dây chuyền theo mô hình Lean. Với mô hình này, cùng với hệ thống máy điện tử được đầu tư mới, các khâu sản xuất sẽ được tiết giảm. Việc thiết lập chuyền may theo hình chữ U đã giúp cho các chuyền trưởng bao quát và giám sát được quy trình sản xuất, có giải pháp hỗ trợ kịp thời để dây chuyền không bị gián đoạn giúp doanh nghiệp đảm bảo chất lượng, vừa giải quyết được vấn đề thu nhập cho người lao động, giảm được sự cạnh tranh về lao động với các đơn vị khác
- Công ty may SigA sau khi triển khai Lean đạt năng suất 650USD người/tháng. Tăng 20- 30% so với trước khi áp dụng Lean, hiện nay có những chuyền chỉ mất 36-40 giây cho 1 sản phẩm, đạt năng suất 800-900 sản phẩm ngày.
Khó khăn khi áp dụng Lean trong doanh nghiệp Dệt May
Mặc dù các doanh nghiệp dệt may Việt Nam khi áp dụng đều khẳng định tính ưu việt vượt trội trong quá trình thúc đẩy tăng trưởng giá trị sản xuất, kinh doanh của đơn vị từ 15 – 20%, song hầu hết những người đứng đầu doanh nghiệp cũng phải thừa nhận việc triển khai và áp dụng không hề đơn giản vì quá trình áp dụng Lean là một quá trình lâu dài và cần phải xây dựng từng bước.
Mặt khác, trước đây mỗi một sản phẩm may mặc sẽ có một người chuyên phụ trách việc cắt vải, bây giờ áp dụng Lean chỉ còn một người phụ trách việc này cho các nhóm sản phẩm. Đây là điều cực kỳ khó khăn vì tức thời không dễ tìm, hay đào tạo/ một người có kỹ năng “chuyên sâu” như thế. Bên cạnh đó Lean yêu cầu chỉ sản xuất vừa đủ, hạn chế hàng tồn kho. Nhưng điều này lại làm lộ ra nhiễu tổn thất tiềm ẩn và tăng áp lực cho nhà quản lý như máy hư không sửa kịp, công nhân bệnh đột xuất . . . dẫn đến không làm kịp đơn hàng.
Tuy còn gặp một số khó khăn khi triển khai áp dụng Lean trong các doanh nghiệp ngành May mặc nhưng không thể phủ nhận lợi ích từ việc áp dụng Lean đã được chứng minh một cách đầy thuyết phục ngay trong các doanh nghiệp ngành may như Nike, Tổng công ty may Nhà bè, Tổng công ty may Việt tiến… Công việc sản xuất tại các dây chuyền cắt, may thường luôn bận rộn nhưng đạt hiệu quả không cao thì khi áp dụng Lean đã triệt tiêu lãng phí một cách đáng kể, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, giảm giờ làm, tăng thu nhập cho người lao động. Nhờ đó nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.
