Các báo cáo, bài viết gần đây thường đưa ra các đánh giá rằng năng suất lao động của Việt Nam còn kém hơn nhiều nước trong khu vực cũng như trên thế giới, năng suất lao động của nước ta chỉ nhỉnh hơn Lào, Campuchia, kém các nước như Thái Lan, Indonesia. Để tăng năng suất lao động, doanh nghiệp Việt (nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ – chiếm tới hơn 90% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam), cần quan tâm tới các yếu tố sau: hệ thống quản lý tốt, áp dụng công nghệ bắt kịp thời đại và đảm bảo sự nhiệt tinh, gắn bó của người lao động.
Cần có Hệ thống quản lý tốt
Các công ty sản xuất cần áp dụng hệ thống quản lý tốt như: Hệ thống quản lý chất lượng toàn diện (TQM) hay áp dụng thực chất Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001, và Bảo trì năng suất tổng thể (TPM); đồng thời tạo cơ chế để áp dụng cải tiến liên tục (gọi tắt là Lean hay Kaizen).
Các hệ thống quản lý quốc tế như ISO 9001, TQM… sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động có hệ thống, không gặp trở ngại khi công ty mở rộng, phát triển.
Bảo trì năng suất tổng thể cần phải được thực hiện có hiệu lực trên cơ sở toàn bộ tổ chức nhằm tối đa hóa hiệu suất thiết bị, đảm bảo thiết bị chạy được liên tục, không bị hỏng, ngừng giữa chừng.
Kaizen hay nói đơn giản là tạo ra một hệ thống tiếp thu các sáng kiến liên tục của người lao động, nhằm hướng tới cải thiện phương thức làm việc, cải thiện môi trường làm việc xung quanh và hướng đến đáp ứng công việc trong trạng thái tối ưu.
Áp dụng công nghệ sản xuất mới
Trong thời đại công nghệ thay đổi liên tục và nhanh chóng, các công ty sản xuất cần thích nghi, bắt kịp với công nghệ mới, lựa chọn công nghệ mới phù hợp, qua đó sẽ có vai trò quan trọng trong tăng năng suất lao động. Công nghệ mới hơn, tốt hơn sẽ mang lại hiệu quả hơn nhiều lần.
Tuy nhiên đổi mới công nghệ thường đòi hỏi đầu tư lớn, nên trong ngắn hạn, thường khó áp dụng đối với đại đa số doanh nghiệp. Ngoài ra, đổi mới công nghệ không phải là tất cả. Yếu tố con người vô cùng quan trọng bởi nếu máy móc hiện đại mà chất lượng lao động, trình độ lao động tiếp quản hay vận hành chưa đủ thì hiệu quả công việc cũng không cao.
Đảm bảo sự nhiệt tinh và gắn bó của người lao động đối với công ty
Dưới đây là 5 yếu tố có thể giúp doanh nghiệp cải thiện tinh thần trách nhiêm, sự chủ động của người lao động với công việc, góp phần tăng năng suất lao động.
Thứ nhất là do yếu tố cá nhân của người lao động. Đây là yếu tố chính thể hiện sự hài lòng của nhân viên. Khi cá nhân đạt được thành tựu và kết quả nhất định họ sẽ có cảm giác hài lòng và muốn gắn bó với doanh nghiệp. Do đó công ty cần có cơ chế để giúp người lao động có cơ hội thể hiện mình, cảm thấy mình đạt được thành tựu và có cơ chế tuyên dương, khen thưởng kịp thời.
Thứ hai, sự công nhận của mọi người về năng lực và trình độ của lao động. Đây là yếu tố rất quan trọng trong việc tạo mối quan hệ tốt với đồng nghiệp khác trong doanh nghiệp. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng tới việc liệu người lao động đó có ý định chuyển sang doanh nghiệp khác làm hay không.
Thứ ba, niềm tin vào doanh nghiệp và định hướng của doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải có chiến lược định hướng rõ ràng sẽ làm tăng niềm tin của người lao động.
Thứ tư, là vấn đề tiền lương. Rõ ràng tiền lương không phải là yếu tố quan trọng nhất nhưng doanh nghiệp nào có lương cao, chế độ đãi ngộ tốt sẽ là một lợi thế để giữ chân nhân viên và nhân viên sẽ cống hiến nhiều hơn. Người lao động nào đóng góp nhiều cho doanh nghiệp thì nên nhận được chế độ đãi ngộ hơn những người khác.
Thứ năm là vai trò của lãnh đạo, sự giám sát và theo dõi của lãnh đạo. Trong bất cứ đơn vị hay doanh nghiệp nào, yếu tố lãnh đạo rất quan trọng, ngoài vấn đề tổ chức, điều hành, đưa ra quyết định, lãnh đạo còn giúp kết nối các nhân viên với nhau, đưa ra các đãi ngộ với nhân viên…
Quan tâm và khắc phục, duy trì được những yếu tố trên sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam có năng suất không thua kém các công ty quốc tế, hay đa quốc gia.
Văn phòng NSCL tổng hợp