5S – công cụ cải tiến không thể tách rời của quá trình sản xuất

Với mục đích tạo nên và duy trì một môi trường làm việc thuận tiện, nhanh chóng, chính xác và hiệu quả tại mọi vị trí làm việc từ khu vực văn phòng, nơi sản xuất, kho hàng, nguyên vật liệu hay các vị trí xung quanh như sân bãi, chỗ để xe …5S đang là công cụ hữu ích không thể tách rời của quá trình sản xuất.

Trong khuôn khổ Chương trình hướng dẫn thực hành tốt 5S của Bộ Công Thương giao cho Công ty CP Tư vấn EPRO thực hiện, Công ty CP May Việt Thắng đã tiến hành triển khai thực hiện 5S từ tại 3 khu vực khác nhau gồm: Kho phụ liệu của nhà máy may 3, bộ phận cắt của nhà máy may 1 và Ban nghiệp vụ thuộc khu văn phòng công ty. Đồng thời, thành lập Ban chỉ đạo 5S gồm 5 thành viên và chia nhỏ công tác quản lý nhằm giúp các đơn vị trong công ty chủ động và có trách nhiệm hơn trong thực hiện 5S.

Ông Nguyễn Đức Doanh – Trưởng ban Nhân sự – May Việt Thắng – cho biết, sau khi triển khai áp dụng quy tắc 5S, công ty đã cải thiện được môi trường sản xuất, nguyên vật liệu được phân loại có ghi biển và được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng. Toàn bộ dây điện dưới bàn làm việc tại khu vực văn phòng được bó lại gọn gàng, dễ vệ sinh… Nhờ đó, đã giảm diện tích mặt bằng tại khu vực cắt, kho phụ liệu, tiết kiệm thời gian và chi phí sản xuất, ý thức tuân thủ quy định của người lao động tăng lên rõ rệt. Từ một khu vực, dây chuyền làm chuẩn ban đầu đến nay, 5S đã được May Việt Thắng triển khai rộng rãi khắp toàn công ty.

Cũng theo ông Nguyễn Đức Doanh, trong quá trình triển khai 5S công ty đã đầu tư 38.492.000 đồng cho các hạng mục mua bổ sung bàn ghế, tủ hồ sơ, tủ đựng dụng cụ, tem nhãn 5S và phụ cấp lương cho cán bộ tham gia học 5S. Bổ sung checksheet để theo dõi các mã rập, cắt, ngày cắt để dễ quản lý và thanh lý khi mã hàng đã xuất quá thời hạn.

Đặc biệt, tác phong nề nếp, công ty đã phân công các tổ trưởng đánh giá 5S hàng ngày nhằm duy trì nội bộ và nhắc nhở CBCNV khu vực quản lý của mình trong việc tuân thủ nghiêm túc các quy định của 5S.

Việc thực hiện 5S đã giúp nhân viên giảm được thời gian tìm kiếm tài liệu, giấy tờ đang sử dụng; giảm thời gian rập, cắt nằm tồn dưới bàn cắt; các rập, cắt đang sử dụng cũng được dễ dàng tìm kiếm. Chương trình giúp May Việt Thắng đào tạo và hướng dẫn thực hành tốt 5S cho hơn 50 cán bộ, công nhân viên.

Trong khi, Công ty Cổ phần Phát triển Năng lượng Sơn Hà (SHE) là nhà sản xuất máy nước nóng năng lượng mặt trời có tiếng trên thị trường. Với mong muốn cải thiện hiệu quả sản xuất, Công ty đã đăng ký tham gia chương trình “Đào tạo hướng dẫn triển khai thực hành tốt 5S tại các doanh nghiệp ngành công thương” do Bộ Công Thương và Công ty CP Tư vấn EPRO phối hợp thực hiện.

Hoạt động Thực hành tốt 5S được SHE triển khai trên phạm vi toàn nhà máy tại KCN Phùng, huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội dưới sự chỉ đạo điều hành từ ông Hoàng Mạnh Tân, Giám đốc công ty và sự đôn đốc của ông Đặng Văn Thủy – Quản đốc nhà máy.

Qua 6 tháng triển khai, SHE đã thu được một số kết quả như sau: Môi trường làm việc toàn nhà máy trở nên thông thoáng, sạch sẽ và an toàn hơn, tinh thần của người lao động tốt hơn; Tại kho vật tư, giảm thời gian xuất nhập hàng, giảm thời gian kiểm kê từ 3 ngày xuống còn 1 ngày (chỉ 01 nhân viên thực hiện). Tại khu vực đóng gói linh kiện, các linh kiện được quản lý tốt hơn, giảm rơi vãi và nhầm lẫn trong lúc đóng gói. Tại khu vực hoàn thiện bình, công nhân thao tác thuận tiện hơn và khiến năng suất chung toàn nhà máy tăng 16%. Người lao động nhận thức tốt hơn về 5S nên việc thực hiện 5S đã đi vào thực chất hơn chứ không còn mang tính chất chống chế như thời gian trước đây.

So với mục tiêu ban đầu khi đăng ký tham gia chương trình thì kết quả này là phù hợp với mong đợi của doanh nghiệp và tư vấn, năng suất của nhà máy cũng được cải thiện đáng kể. Anh Nguyễn Ngọc Thanh, Tổ phó Tổ bình bảo ôn kiêm thành viên Ban 5S nhấn mạnh: “Nhờ có 5S mà việc di chuyển bán thành phẩm giữa các công đoạn, nhất là trong khu bình bảo ôn đã nhanh chóng hơn nhiều, năng suất của tổ tăng thấy rõ, ngoài ra tổ còn cắt được bớt một nhân lực để điều động sang bộ phận khác”.

Thực hiện tốt 5S không chỉ giúp cải thiện hiệu quả lao động mà còn làm thay đổi thái độ của công nhân. Chị Nguyễn Thùy Dương, nhân viên kho vật tư chia sẻ: “Ngày trước muốn lấy thứ gì cũng khó, nhất là tem và ống nước. Bây giờ mỗi thứ đều có phân khu, địa chỉ rõ ràng nên công việc của em đã thuận lợi hơn nhiều, thời gian kiểm kê nếu tập trung thì chỉ một mình em làm trong ngày là xong”.

Hay tại Công ty TNHH Việt Pan Pacific (TP Bắc Giang) hơn 2 năm qua đã áp dụng thành công mô hình quản lý 5S vào trong quá trình sản xuất.

Bộ mặt của Công ty có sự thay đổi đáng kể. Được biết, đơn vị đã áp dụng hệ thống ISO 9001:2008 vào dây chuyền sản xuất. Tuy nhiên, ISO lại không yêu cầu về môi trường làm việc trong khi đặc điểm của ngành may có nhiều bụi và các vật dụng kim loại dễ gây ô nhiễm và tai nạn lao động. Khắc phục hạn chế này, đơn vị đã áp dụng thêm công cụ 5S. Chị Lê Thị Hạnh, Chủ tịch Công đoàn, Quản đốc công ty cho biết: “5S giúp đội ngũ lãnh đạo cho đến công nhân, người lao động đều có tác phong tự dọn dẹp vệ sinh ngăn nắp, gọn gàng nơi làm việc. Công nhân thường xuyên xếp gọn dụng cụ kim loại vào một hộp; giữ vệ sinh khu vực làm việc và thiết bị; nghiêm túc đeo khẩu trang. Không khí các phân xưởng trong lành hơn. Tỷ lệ người lao động bị nhiễm bệnh và tai nạn nghề nghiệp giảm đi, máy móc ít hỏng”.

Theo ông Nguyễn Phúc Thương, thời gian tới, các đơn vị cần tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, người lao động hiểu rõ về lợi ích 5S; đồng thời đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng; thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện công cụ 5S; kịp thời khắc phục những yếu tố không phù hợp. Về phía cơ quan chức năng, Sở sẽ ưu tiên kinh phí cho những DN điển hình; đồng thời tăng cường thông tin những chính sách hỗ trợ để các đơn vị tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi khi áp dụng 5S. Phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 30% DN trong tỉnh áp dụng thành công 5S.

Vào năm 1986, 5S bắt đầu được áp dụng tại các Công ty ở Singapore và ngày càng nhiều Công ty ở đây áp dụng 5S thành công. Những năm gần đây, 5S được phổ biến rộng rãi tại Malaysia, Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn Độ, Srilanka, Nga, Hungary, Ba Lan, Bungari, Colombia, Uruguay, Brazil, Costarica, Mêhicô và Việt Nam.

5S là sự khởi đầu của một cuộc sống năng suất, thoải mái và lành mạnh cho mọi người khi làm việc. Đây là yếu tố cơ bản đối với việc cải tiến năng suất. Khi thực hiện đúng, 5S có thể đem tới hiệu quả tiết kiệm từ 10% tới 30%.

Nguồn: Báo Chất lượng Việt Nam